Oferta edukacyjna

 OFERTA EDUKACYJNA

(OFERTA OGÓLNA)

SEJNY

Miasteczko na pograniczu polsko-litewskim, sławę swą zawdzięcza bogatym tradycjom wielokulturowości, pielęgnowanym do dzisiaj. Położone nad rzeką Marychą (dawniej Sejna, Sejenka), u splotu granic z Litwą (12 km), Białorusią (16 km) i Rosją (Obwód Kaliningradzki, 42 km), na styku północnych krańców Puszczy Augustowskiej i polodowcowego krajobrazu Suwalszczyzny.

Pierwotnymi mieszkańcami tych ziem byli Jaćwingowie, wspominani w II w. n.e. przez Ptolemeusza jako Sudinoi (Sudawowie), których włości rozciągały się od środkowego Niemna do Biebrzy. Przez Czesława Miłosza nazywani „Indianami Europy”, zostali ostatecznie pokonani przez Krzyżaków w końcu XIII w., pozostawiając po sobie grodziska, nazwy miejsc i jezior.

Obecnie zamieszkiwane przez Polaków, Litwinów i Rosjan staroobrzędowców, w przeszłości także Żydów, Białorusinów, Cyganów, Tatarów i Niemców.

KRASNOGRUDA

Dwór znajduje się nad brzegiem jeziora Hołny w malowniczej wsi Krasno­gruda, na północno-wschodnim krańcu Polski. W 2011 roku w zrewitalizowanym kompleksie dworskim z XVII wieku otwarto Międzynarodowe Centrum ­Dialogu. Przed wojną dwór należał do rodziny Czesława Miłosza.

Krasnogrudzki Dwór to miejsce gościnne i propagujące działania artystyczne i edukacyjne związane z wielokulturowym sąsiedztwem. 

Z myślą o artystach, uczniach i entuzjastach sztuki, powstały tu pracownie artystyczne i edukacyjne, prowadzona jest działalność kulturalno-edukacyjna związana z wielokulturowym dziedzictwem Wielkiego Księstwa Litewskiego, rodzinnością Europy, różnorodnością kulturową obszarów pogranicza i twórczością Czesława Miłosza. Oferta kierowana jest w szczególności do dzieci i ­młodzieży. 

POGRANICZE prowadzi zajęcia edukacyjne w Sejnach i ­Krasnogrudzie. W Sejnach w przestrzeniach Białej ­Synagogi, Sejneńskiej ­Spółdzielni Jazzowej i Domu Pogranicza, w ­Międzynarodowym Centrum ­Dialogu (MCD) w ­Krasnogrudzie w przestrzeniach dworu, ­ptaszników i ­oficyny.   

KRASNOGRUDA

PRACOWNIA SZTUKI

Warsztaty z wykorzystaniem różnych technik plastycznych (ceramika, grafika warsztatowa, praca z tekstem, techniki malarskie i rysunkowe, instalacje itp.).

Zajęcia tematycznie związane z historią dworu i parku krasnogrudzkiego oraz twórczością poetycką Czesława Miłosza. 

Prowadzenie: Wiesław Szumiński

czas trwania warsztatów: 1,5-2 godz.

PRACOWNIA PRZYRODY

Ptaki Krasnogrudzkie – zajęcia poświęcone ptakom zamieszkującym park w Krasnogrudzie, poznawanie ich zwyczajów, rozróżnianie głosów i charakterystycznego wyglądu. Warsztaty prowadzone w oparciu o budowanie ptasiej opowieści i tworzenie teatru cieni. 

Krasnogruda pod mikroskopem – zajęcia z wykorzystaniem mikroskopu, obserwacja preparatów i okazów natury, tworzenie „biblioteki zdjęć mikroskopowych” oraz samodzielne wykonanie przyrodniczej pocztówki z parku krasnogrudzkiego. 

Prowadzenie: Ksenija Konopek 

czas trwania warsztatów: 1,5-2 godz.

PRACOWNIA SPIŻARNI KRASNOGRUDZKIEJ 

Zajęcia poświęcone tworzeniu własnych kompozycji smaków i zapachów (napary) przy użyciu kadzideł lub ziół rosnących w ogrodach, lasach, na łąkach, zbieranych na miejscu, w Krasnogrudzie i okolicach.

Poznawanie tradycyjnych receptur kuchni lokalnej (wykorzystywanie roślin jadalnych w kuchni i gospodarstwie domowym), i zielarskich przepisów stosowanych przez mieszkańców od wieków do dziś.

Prowadzenie: Mariola Mitros

czas trwania warsztatów: 1,5-2 godz.

PRACOWNIA LITERATURY

Miłosz. Podróżny świata

Zajęcia literackie w oparciu o fragmenty „Rodzinnej Europy” i wybrane wiersze pisane w trakcie całego życia, dotykające pojęcia ojczyzny, domu, podróży, powrotu, zakorzenienia. Zajęcia prowadzone w oparciu o biografię Noblisty i jego twórczość. 

„Dolina Issy” Czesława Miłosza. Pamięć miejsc, ludzi i zdarzeń

Zajęcia literackie poświęcone uobecnieniu przeszłości poprzez pamięć i opowiadanie w oparciu o jedyną powieść Czesława Miłosza przywołująca świat dzieciństwa, zapamiętane obrazy, dźwięki i ludzi. W zajęciach wykorzystywane są fragmenty filmowe spektaklu plenerowego „Dolina Issy” zrealizowanego w krasnogrudzkim parku.

Związki Czesława Miłosza z Krasnogrudą.

Historia dworu i jego przedwojennych mieszkańców. Zajęcia z wykorzystaniem dokumentów archiwalnych, fotografii, fragmentów utworów literackich, wspólne rekonstruowanie przeszłości krasnogrudz­­­kiego dworu, rozważania o historii i pamięci.

Prowadzenie: Małgorzata Sporek-Czyżewska

czas trwania warsztatów: 1,5-2 godz.

WYSTAWA W KRASNOGRUDZKIM DWORZE

„Miłosz | Szukanie ojczyzny” przedstawia Noblistę przede wszystkim jako poetę. Na ścianach są Jego wiersze w różnych językach, zdjęcia z różnych okresów życia i karteczki z wierszami, które zwiedzający mogą zabierać ze sobą. Każda z sal ma swoje imię, nazwę: Powracający, Podróżny, Wygnany, Miłosny, Gościnny, Filolog, Przyrodnik.

Wpisane są tam opowieści o życiu i losie Czesława Miłosza, o pamięci miejsca i dawnych mieszkańcach dworu, rodzinie, o ważnych tematach w Jego twórczości, czy kobietach w Jego życiu. Niektóre pokoje są przestrzeniami warsztatowymi z możliwością prowadzenia zajęć interaktywnych. 

Znajduje się tu Pracownia Przyrody. Jest to przestrzeń dedykowana edukacji przyrodniczej, wrażliwości na świat natury, z gablotami wypełnionymi zielnikami, zbiorem kamieni, gniazd ptaków i roślin.

Jest też Pracownia Spiżarni – przestrzeń zapachów i smaków, starych przepisów, konfitur, ziołowych naparów, bogactwo regionalnej wiedzy kuli­narnej.

Wystawa jest integralną częścią programu edukacyjnego związanego z twórczością i biografią Czesława Miłosza oraz tematyką wielokulturowego sąsiedztwa na pograniczu polsko-litewskim.

We dworze jest też Biblioteka – przestrzeń realnego księgozbioru, z możliwością skorzystania ze zdigitalizowanych zbiorów wokół tematów dziedzictwa dawnej Rzeczypospolitej.

W piwnicach dworu znajduje się kawiarnia literacka „Piosenka o porcelanie” – przestrzeń wieczorów poetyckich, literackich, debat, dyskusji i kameralnych koncertów.

Wystawa „Miłosz | Szukanie ojczyzny” z przewodnikiem

Przechadzka po krasnogrudzkim dworze (przestrzenie wystawy) połączona z opowieścią o życiu i twórczości Czesława Miłosza, jego związkom z Krasnogrudą, ważnym postaciom w jego życiu, podróżom, jego troskom i pasjom. Zajęcia z czytaniem wierszy i oglądaniem fotografii. 

SEJNY

PRACOWNIA OPOWIEŚCI MIEJSCA

Sąsiedzi. Żydzi

Opowieść o historii Żydów sejneńskich, o najważniejszych zwyczajach religijnych i kulturowych w tym o tradycjach muzycznych i żydowskim weselu. Zajęcia z nauką pieśni (język polski i jidysz) oraz tańca, z wykorzystaniem instrumentów muzycznych.

Prowadzenie: Michał Moniuszko

czas trwania warsztatów: z muzyką – 2,5 godz., bez muzyki – 1,5 godz. 

Sąsiedzi. Cyganie/Romowie

Opowieść o wędrówce i historii Romów, ich bogatej kulturze materialnej oraz kodeksie obyczajowym i cygańskim prawie. Opowieść o pisarzu ­Jerzym Ficow­­­skim – pierwszym, który przeniknął do świata cygańskiego, o najwybitniejszej na świecie cygańskiej poetce Papuszy. Zajęcia prowadzone na bazie prezentacji multimedialnej przygotowanej przez Muzeum Okręgowe w Tarnowie oraz ani­­­macje z Filmowej Kolekcji Opowieści Pogranicza. Warsztaty z użyciem różnych technik, odnoszące się do symboliki związanej z życiem Romów.

Prowadzenie: Bożena Szroeder – część teoretyczna i Wiesław Szumiński – część praktyczna

czas trwania warsztatów: 2-2,5 godz.

Sąsiedzi. Rosjanie staroobrzędowcy

Opowieść o historii Rosjan staroobrzędowców, religii, przedmiotach kultu i ich roli w życiu wyznawców. Przybliżenie tradycji kulturowych i zwyczajów życia codziennego. Zajęcia prowadzone w oparciu o wystawę fotografii „Staroobrzędowcy na Suwalszczyźnie”, stare zapisy pieśni religijnych, rosyjskie pieśni ludowe zespołu „Riabina” z Gabowych Grądów, animacje z Filmowej Kolekcji Bajek i Opowieści Pogranicza. Warsztaty z wykorzystaniem sztuk plastycznych skupione na pisaniu ikon według wzornika z jednoczesnym wprowadzeniem w świat symboliki świętego obrazu. 

Prowadzenie: Bożena Szroeder – część teoretyczna i Wiesław Szumiński – część praktyczna

czas trwania warsztatów: 2-2,5 godz.

PRACOWNIA MUZYKI MIEJSCA

Przedstawienie wielokulturowych tradycji muzycznych Sejneńszczyzny inspirowanych formą litewskich pieśni polifonicznych „Sutartines". Zajęcia prowadzone w oparciu o współdziałanie rytmiczne w zespole, melodykę, harmonię i tworzenie wspólnego brzmienia wraz z prezentacją tradycyjnego instrumentarium.

Efektem warsztatów jest wspólna kompozycja muzyczna, której nagranie po obróbce technicznej zostanie wysłane uczestnikom. 

Prowadzenie: Michał Moniuszko 

czas trwania warsztatów: 1,5-2 godz.

PRACOWNIA TKANIA

Wprowadzenie w bogaty świat tradycji tkaniny regionalnej Sejneńszczyzny, prezentacja jej rodzajów, kolorów i faktur, poznawanie tajemnic krosna – najstarszego narzędzia tkackiego – oraz roli krajki litewskiej w obrzędowości. Samodzielne wykonanie kompozycji przestrzennej z nici, sznurów i pasów materiałowych lub krajki litewskiej.

Prowadzenie: Urszula Wasilewska

czas trwania warsztatów: 1,5-2 godz.

PROWADZĄCY WARSZTATY

KSENIJA KONOPEK 

Animatorka kultury, prowadzi międzynarodowe programy edukacyjne z młodzieżą. Pasjonuje się przyrodą, autorka pierwszej części „Atlasu Krasno­­­grudzkiego” pt. Ptaki. W Pograniczu prowadzi zajęcia Pracowni Przyrody.

MARIOLA MITROS

Czynnie zaangażowana w życie kulturalne Suwalszczyzny i Sejneńszczyzny. Pasjonuje się zielarstwem i kuchnią tradycyjną. Współzałożycielka Stowarzyszenia KRUSZNIA organizującego Festiwal Muzyki Tradycyjnej „Oj Wiosna Ty Wiosna”. 

MICHAŁ MONIUSZKO

Animator kultury, kontrabasista, fotografik. Wychowanek sejneńskiego „Pogranicza”. Współprowadzi programy Edukacji Regionalnej oraz Muzycz­­nej „Sejneńska Spółdzielnia Jazzowa”. Autor programu „Muzyka Miejsca”. ­Muzyk „Orkiestry Klezmerskiej Teatru Sejneńskiego”.

MAŁGORZATA SPOREK-CZYŻEWSKA

Animatorka kultury, jedna z założycielek Fundacji Pogranicze w Sejnach. Prowadzi prace edukacyjno-artystyczną z młodzieżą, reżyseruje spektakle teatralne.

BOŻENA SZROEDER

Animatorka kultury, pedagog i reżyser teatralny. Od wielu lat prowadzi pracownię teatralną z dziećmi i wielopokoleniowy program „Kroniki sejneńskie”. Autorka nowatorskiego programu edukacji interkulturowej dla dzieci, realizowanego w szkołach sejneńskich, który stał się wzorem dla szkół w innych regionach Polski. Jest pomysłodawczynią wielokrotnie nagrodzonego programu filmowego pt: „Kolekcja Filmowa Opowieści Pogranicza”. 

WIESŁAW SZUMIŃSKI

Artysta malarz, twórca linorytów, ilustrator książek, edukator pracujący z dziećmi i młodzieżą w sejneńskim Pograniczu. Autor wielu wystaw indywidualnych w Polsce i za granicą. Zajmuje się arteterapią.

URSZULA WASILEWSKA

Artystka tkaczka, dekoratorka, opiekun organizacyjny galerii Pogranicza. Prowadzi zajęcia tkackie z dziećmi i młodzieżą. Stypendystka Ambasady Amerykańskiej – staż w ramach Leadership program, gdzie w USA poznawała tradycje związane z rzemiosłem tkackim. 

Fundacja Pogranicze

Międzynarodowe Centrum Dialogu w Krasnogrudzie
www.pogranicze.sejny.pl
Krasnogruda 14
16-500 Sejny

Bożena Bartosiewicz
tel. kom. 603 123 743
tel. 87 565 03 69